Fiskalne i pozafiskalne konsekwencje wprowadzenia podatku od cukru w polskim systemie podatkowym

Michalina Budna

doi:10.26349/dnswsb.0019.01

Data publikacji : 2019-12-30

Tom 19 (2019)

Fiskalne i pozafiskalne konsekwencje wprowadzenia podatku od cukru w polskim systemie podatkowym

Michalina Budna

DOI: https://doi.org/10.26349/dnswsb.0019.01

Abstrakt

Polska jest krajem, w którym występuje problem nadmiernego spożycia cukru. Przyczynia się ono do znacznego wzrostu masy ciała, co w konsekwencji prowadzi do nadwagi i otyłości. Należy zatem poszukiwać odpowiednich rozwiązań wpływających na ograniczenie tego spożycia. Coraz popularniejszymi narzędziami walki z otyłością są instrumenty o charakterze podatkowym. Głównym celem artykułu jest próba określenia fiskalnych oraz pozafiskalnych skutków implementacji podatku od cukru w polskim systemie podatkowym. W opracowaniu przedstawiono koncepcję wprowadzania podatków od niezdrowej żywności i omówiono motywy oraz skutki wdrażania podatku od cukru w wybranych państwach. Przedstawiono propozycję konstrukcji podatku od cukru w Polsce oraz sprecyzowano poszczególne elementy konstrukcyjne podatku. Porównano ceny wybranych produktów w przypadku opodatkowania ich podatkiem od towarów i usług (VAT) i opodatkowania ich podatkiem od cukru (akcyza). Następnie oszacowano wpływy podatkowe ze spożycia napoju typu cola przed wprowadzeniem i po wprowadzeniu dodatkowej daniny publicznej. Omówiono też pozafiskalne skutki implementacji podatku na podstawie przeglądu aktualnej literatury. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe:

Cukier, Konsumpcja, Podatki, System podatkowy, Zachowania konsumenta, Odżywianie się Polaków

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Budna, M. (2019). Fiskalne i pozafiskalne konsekwencje wprowadzenia podatku od cukru w polskim systemie podatkowym. Debiuty Naukowe Studentów Wyższej Szkoły Bankowej, 19(19), 13–32. https://doi.org/10.26349/dnswsb.0019.01

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Bibliografia

Cabrera-Escobar M.A., Veerman J.L., Tollman S.M., Bertram M.Y., Hofman K.J., 2013, Evidence that a tax on sugar sweetened beverages reduces the obesity rate: a meta-analysis, BMC Public Health, nr 13(1).

Cornelsen L., Carreido A., 2015, Health - related taxes on food and beverages, Food Research Collaboration Policy Brief: 1-23.

Dzwonkowski H., 2010, Prawo podatkowe, Warszawa: C.H. Beck.

ECSIP, 2014, Food taxes and their impact on competitiveness in the agri-food sector, Rotterdam.

Etel L., Dowgier R., Liszewski G., Popławski M., Presnarowicz S., 2005, Prawo podatkowe, Warszawa: Difin S.A.

Grembecka M., 2015, Ksylitol - rola w diecie oraz profilaktyce i terapii chorób człowieka, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, nr 3: 340-343.

GUS, 2012, Dostawy na rynek krajowy oraz spożycie niektórych artykułów konsumpcyjnych na 1 mieszkańca w 2011 r., Warszawa.

GUS, 2013, Dostawy na rynek krajowy oraz spożycie niektórych artykułów konsumpcyjnych na 1 mieszkańca w 2012 r., Warszawa.

GUS, 2015, Dostawy na rynek krajowy oraz spożycie niektórych artykułów konsumpcyjnych na 1 mieszkańca w 2014 r., Warszawa.

GUS, 2016, WYJAŚNIENIA do Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2015), Warszawa.

GUS, 2019, Dostawy na rynek krajowy oraz spożycie niektórych artykułów konsumpcyjnych na 1 mieszkańca w 2018 r., Warszawa.

Jarczok-Guzy M., 2017, Stawki podatku od towarów i usług w Polsce a realizacja optymalizacji podatkowej, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, nr 3: 77-85.

Jaszczyński M., 2017, Funkcje podatków w gospodarce, Zeszyty Naukowe PWSZ w Płocku. Nauki Ekonomiczne, nr 1: 215-230.

Jung A., 2014, Otyłość - choroba cywilizacyjna, Pediatria i Medycyna Rodzinna, nr 3: 226-232.

Kłosiewicz-Latoszek L., Cybulska B., 2011, Cukier a ryzyko otyłości, cukrzycy i chorób sercowo-naczyniowych, Problemy Higieny i Epidemiologii, nr 2: 181-186.

Koszowska A., Dittfeld A., Nowak J., Brończyk-Puzoń A., Gwizdek K., Bucior J., Zubelewicz-Szkodzińska B., 2014, Cukier - czy warto go zastąpić substancjami słodzącymi?, Nowa Medycyna, nr 1: 36-41.

Mastalski R., 2012, Prawo podatkowe, Warszawa: C.H. Beck.

Michoń P., 2014, Otyłość i nadwaga a jakość życia Polaków, Studia Ekonomiczne/Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, nr 179: 51-62.

Nizioł K., 2007, Prawne aspekty polityki podatkowej, Warszawa: Difin Sp. z o.o.

Nojszewska E., 2010, Podstawy ekonomii, Warszawa: WSiP.

Podstawka M., Deresz A., 2008, Podatek dochodowy od osób fizycznych: progresywny czy proporcjonalny?, Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 71: 67-83. Raport KPMG, 2016, Rynek napojów bezalkoholowych w Polsce, Warszawa.

Raport NFZ, 2018, Cukier, otyłość - konsekwencje, Warszawa.

Rozporządzenie Rady Ministrów 2015 - Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 4 września 2015 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), Dz.U. poz. 1676.

Solska J., 2020, Danina od podniebienia, Polityka, nr 4(3245): 40-42.

Spychała M., 2016, Znaczenie fiskalne podatku akcyzowego w Polsce na tle pozostałych państw Unii Europejskiej, Studia Oeconomica Posnaniensia, nr 4: 138-157.

Twarowska M., 2016, Opodatkowanie niezdrowej żywności - dyskusyjny instrument finansowania ochrony zdrowia i walki z otyłością, Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, nr 294: 197-211.

Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, Dz.U. 2019, poz. 2166 z późn. zm. (załącznik 3).

Ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym, Dz.U. 2019, poz. 864 z późn. zm.

Wanarska M., 2011, D-Tagatoza - prosty cukier o ogromnym potencjale aplikacyjnym, Laborant, nr 3: 20-22.

Ważna E., 2018, Podatki pośrednie jako źródło dochodów budżetu państwa w Polsce w latach 2004-2017, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Seria: Organizacja i Zarządzanie, z. 132: 598-608.

Wojtyniak B., Goryński P. (red.), 2016, Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania, Warszawa: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny.

Wolański R., 2016, System podatkowy w Polsce, Warszawa: Wolters Kluwer Polska.

www.ec.europa.eu/health/sites/health/files/non_communicable_diseases/docs/ev_201906201_co012_en.pdf [dostęp: 3.01.2020].

www.prawo.pl/podatki/nowa-matryca-stawek-vat-to-wyzsze-opodatkowanie-projekt-ustawy,332782.html [dostęp: 3.01.2020].

www.socialprotection.org/connect/stakeholders/ecorys [dostęp: 18.01.2020].

www.vat-a.pl/pkwiu/ [dostęp: 28.11.2019].

Wyrzykowski W., Kasprzak P., 2016, Ulga podatkowa jako instrument realizacji pozafiskalnych funkcji podatków, Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 17-31.