Homo viator digitalis: człowiek wirtualnego doświadczenia turystycznego

Pawel Bajon

doi:10.58683/sp.344

Published : 2023-03-21

Vol. 42 No. 2 (2023)

Homo viator digitalis: the man of the virtual tourist experience

Pawel Bajon

https://orcid.org/0000-0002-1908-8036

DOI: https://doi.org/10.58683/sp.344

Abstract

The aim of the work is an attempt to synthesize three socio-cultural models of man, namely: homo viator, homo videns and homo digitalis in the context of digital transformations of social life and tourist experience. The work is a theoretical analysis of literature sources. The conducted analysis allows to conclude that the progressive digitization and virtualization of both individual and social life of modern man comprehensively expresses and reconstructs many phenomena of social life, including those related to tourist activity, present and already rooted in culture. An important place in the creation of social mediation is played by visual culture, as the basic carrier of both information and social relations in the digital human environment. The tourist experience, like other types of experiences in human life, becomes an experience taking place in a mixed, real-virtual reality (environment). The distinction between the real and the virtual environment is no longer possible or even relevant. They form an integral whole, implemented in a functionally separated cyberspace of tourist experience. The main conclusions are therefore that the tourist experience takes on the character of a virtualized experience, implemented in the tourist cyberspace, which is the modern equivalent of Boorstin's tourist bubble. Within this space, which is a real-virtual continuum, there is a digital man-pilgrim, homo viator digitalis.

Keywords:

homo viator, homo videns, homo digitalis, virtual reality, mixed reality

Details

References

Statistics

Authors

Download files

manuscript (Język Polski)

Citation rules

Bajon, P. (2023). Homo viator digitalis: the man of the virtual tourist experience. Studia Periegetica, 42(2), 93–118. https://doi.org/10.58683/sp.344

Altmetric indicators

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Alejziak, W. (2011). Podstawowe paradygmaty, podejścia i metody badawcze w studiach nad turystyką, Konwersatorium wiedzy o turystyce „Metodologia badań w turystyce” — wykład otwarty dla studentów i pracowników Wyższej Szkoły Ekonomii i Prawa w Kielcach, prezentacja. https://www.wseip.edu.pl/images/M_images/006_dla_studentow/tir/W_Alejziak__Podst_paradygmaty.pdf (26.01.2023).

Berbeka, J. (2016). Wirtualna i rozszerzona rzeczywistość a zachowania konsumentów. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 303, 84–101.

Boguszewicz-Kreft, M. (2010). Doświadczenie jako propozycja wartości dla klienta. Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 3(52), 79–91.

Buhalis, D., Leung, D. i Lin, M. (2023). Metaverse as a disruptive technology revolutionising tourism management and marketing. Tourism Management, 97, 104724. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2023.104724 DOI: https://doi.org/10.1016/j.tourman.2023.104724

Castells, M. (2010). The Information Age. Economy, Society, and Culture. Willey-Blackwell.

Chmielecki, K. (2007). Antropologia nowej wizualności jako refleksja nad „cyfrową” i „globalną” kulturą wizualną. Przegląd Kulturoznawczy, 3(2), 102–117.

Clark, T.J. (1973). Image of the People. Gustav Coubert and the 1948 Revolution, Thames&Hudson.

Dec, I. (1985). „Homo viator” jako kategoria antropologiczna. Collectanea Theologica, 55(2), 5–18.

Golka, M. (2005). Czym jest społeczeństwo informacyjne? Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny, 67(4), 253–265.

Graburn, N.H.H. (1979). Tourism: the Sacred Journey. W: V.L. Smith (red.), Hosts and guests: the anthropology of tourism (s. 17–32). University of Pennsylvania Press.

Han, B.C. (2017). In the Swarm. Digital Prospects. The MIT Press. DOI: https://doi.org/10.7551/mitpress/11055.001.0001

Horton, D. i Wohl, R. (1997). Komunikacja masowa i paraspołeczna interakcja. Uwagi o intymności na odległość. W: A. Gwóźdź (red.), Pejzaże audiowizualne. Telewizja, wideo, komputer (s. 63–90). Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.

Januszko, W. (2005). Czy podążanie współczesnych społeczeństw w stronę struktur sieciowych stwarza szansę czy zagrożenie? W: B. Sosińska-Kalata, M. Przastek-Samokowa (red.), Od informacji naukowej do technologii społeczeństwa informacyjnego (s. 118–126). Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy.

Kaczmarek, J., Stasiak, A. i Włodarczyk, B. (2002). Produkt turystyczny. Turystyka i hotelarstwo, 1, 33–51. Wyższa Szkoła Turystyki i Hotelarstwa w Łodzi.

Klekotko, M. (2018). Praktyki wspólnotowe w ponowoczesnym mieście: w poszukiwaniu nowej perspektywy. Miscellanea Anthropologica et Sociologica, 19(1), 209–229. http://dx.doi.org/10.18778/0208-600X.64.01 DOI: https://doi.org/10.18778/0208-600X.64.01

Krajewski, M. (2006). Społeczne jako wirtualne. O starym i nowym typie symulowania realności. W: A. Wójtowicz (red.), Człowiek między rzeczywistością realną a wirtualną (s. 77–92). Ośrodek Wydawnictw Naukowych, Polska Akademia Nauk.

Laskowski, M., Rawski, D. i Szadura, P. (2013). Wykorzystanie rzeczywistości rozszerzonej w życiu codziennym. Informatyka, Automatyka, Pomiary w Gospodarce i Ochronie Środowiska, 2, 37–40. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej. DOI: https://doi.org/10.35784/iapgos.1450

Leiper, N. (1979). The framework of tourism: Towards a definition of tourism, tourist, and the tourist industry. Annals of Tourism Research, 6(4), 390–407. https://doi.org/10.1016/0160-7383(79)90003-3 DOI: https://doi.org/10.1016/0160-7383(79)90003-3

Leiper, N. (1990). Tourist Attraction Systems. Annals of Tourism Research, 17(3), 367–384. https://doi.org/10.1016/0160-7383(90)90004-B DOI: https://doi.org/10.1016/0160-7383(90)90004-B

Liszewski, S. (1995). Przestrzeń turystyczna. Turyzm, 5(2), 87–103. https://doi.org/10.18778/0867-5856.5.2.09 DOI: https://doi.org/10.18778/0867-5856.5.2.09

Lopez, D.T. (2019). The Society of the Digital Swarm: Microblogging and Construction of Subjectivity in Homo Digitalis. W: D.V Gonzalez-Prida., J.P.Z. Bonilla, Handbook of Research on Industrial Advancement in Scientific Knowledge (s. 95–110). IGI Global. DOI: https://doi.org/10.4018/978-1-5225-7152-0.ch006

MacCannell, D. (2002). Turysta. Nowa teoria klasy próżniaczej. Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA.

MacLuhan, M. (2004). Zrozumieć media. Przedłużenia człowieka. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne.

Maj, I. (2006). Homo symbolicus a homo economicus. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 8, 209–218.

Marczyk, M. (2018). Cyberprzestrzeń jako nowy wymiar aktywności człowieka: analiza pojęciowa obszaru. Przegląd Teleinformatyczny, 1–2, 59–71. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0012.7212

Masland, R. (2020). Czego oczy nie widzą. Jak wzrok kształtuje nasze myśli?. Wydawnictwo Poznańskie.

Milgram, P. i Kishino, F. (1994). A taxonomy of mixed reality visual displays. IEICE Transactions on Information Systems, E77-D(12), 1321–1329.

Mirzoeff, N. (1999). An Introduction to Visual Culture. Routledge.

Mirzoeff, N. (2016). Jak zobaczyć świat. Wydawnictwo Karakter i Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie.

Mitchell, W.J.T. (1994). Picture Theory. The University of Chicago Press.

Niemczyk, A. (2010). Zachowania konsumentów na rynku turystycznym. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego.

Ninet, A.A. (2019). Protecting the „Homo Digitalis”. Nordic Journal of Law and Social Research, 1(9), 153–170. https://doi.org/10.7146/nnjlsr.v1i9.122156 DOI: https://doi.org/10.7146/nnjlsr.v1i9.122156

Nowacki, M. (2010). Autentyczność atrakcji a autentyczność doświadczeń turystycznych. Folia Turistica, 23, Kraków, 7–21.

Nowak, J.S. (2008). Społeczeństwo informacyjne. Geneza i definicje. W: J.S. Nowak, P. Sienkiewicz (red.), Społeczeństwo Informacyjne. Krok naprzód, dwa kroki wstecz (s. 25–48). Polskie Towarzystwo Informatyczne.

Ogonowska, A. (2012). Kultura, komunikacja i kompetencja wizualna w kontekście wybranych zagadnień współczesnej humanistyki. W: E. Kulczycki, M. Wendland (red.), Komunikologia. Teoria i praktyka komunikacji (s. 53–67). Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii UAM.

Panasiuk, A. (2006). Ekonomika Turystyki. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Pardel, P. (2009). Przegląd ważniejszych zagadnień rozszerzonej rzeczywistości. Studia Informatica, 30(1), 35–64.

Pine, J.B. i Gilmore, J.H. (1999). The Experience Economy: Work Is Theatre and Every Business a Stage, Harvard Business School Press.

Podemski, K. (2005). Socjologia podróży. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Prodinger, B. i Neuhofer, B. (2022). Multisensory VR Experience in Destination Management. W: J. Steinmetz, B. Ferrer-Rosell, D. Massimo (red.). Information and Communication Technologies in Tourism 2022 (s. 162–173). Springer. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-94751-4_15

Richards, G. (2002). Tourism Attraction Systems. Exploring Cultural Behaviour. Annals of Tourism Research, 29(4), 1048–1064. https://doi.org/10.1016/S0160-7383(02)00026-9 DOI: https://doi.org/10.1016/S0160-7383(02)00026-9

Sartori, G. (2007). Homo videns. Telewizja i postmyślenie. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

Stasiak, A. (2016). Doświadczenie stary-nowy paradygmat turystyki. Folia Turistica, 41, 191–216. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0010.4008

Stasiak, A. (2019). Creating Tourism Experiences Theoretical Foundations. W: D.A. Jelinčić, Y. Mansfeld (red.), Creating Tourism Experiences — Theoretical Foundations (s. 17–41). https://doi.org/10.1142/9789813233683_0002 DOI: https://doi.org/10.1142/9789813233683_0002

Szpunar, M. (2004). Społeczności wirtualne jako nowy typ społeczności — eksplikacja socjologiczna. Studia Socjologiczne, 2(173), 95–135.

Thompson, J.B. (2001). Media i nowoczesność. Społeczna teoria mediów. Wydawnictwo Atrium.

Urry, J. (2007). Spojrzenie turysty. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Urry, J. (2017). Socjologia mobilności. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Verkerk, V.A. (2022). Virtual Reality: A Simple Substitute or New Niche? W: J. Steinmetz, B. Ferrer-Rosell, D. Massimo, Information and Communication Technologies in Tourism 2022 (s. 28–40). Springer. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-94751-4_3

Wulf, Ch. (2007). Homo Pictor or the Making of Man through the Imagination. https://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3745643 DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.3745643