Etyka publikacyjna

Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu jest właścicielem wydawnictwa naukowego działającego od 1994 r. pod nazwą Wydawnictwa Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu. Nakładem WWSB ukazało się dotąd ponad 600 tytułów monografii i podręczników akademickich oraz ok. 200 numerów czasopism naukowych.
WWSB wydaje następujące czasopisma:

  • „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu”, ISSN 1426-9724
  • „Studia Periegetica”, ISSN 1897-9262,
  • „Debiuty Naukowe Studentów Wyższej Szkoły Bankowej”, ISSN 1428-7129,
  • „Chorzowskie Studia Polityczne”, ISSN 2080-752X,
  • „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu Wydziału Zamiejscowego w Chorzowie”, ISSN 1642-9605,
  • „Studia Zarządzania i Finansów Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu”,
    ISSN 2084-0152.

Jako wydawca Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu zobowiązuje się prowadzić działalność wydawniczą zgodnie z obowiązującymi przepisami krajowymi i międzynarodowym oraz przyjętymi standardami wydawniczymi, ze szczególnym uwzględnieniem oczekiwanych zachowań etycznych. WWSB stosuje standardy etyczne opracowane przez Committee on Publication Ethics (COPE) i zalecane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW). Standardy COPE mają wspierać wydawców w upowszechnianiu etycznych praktyk wydawniczych, odzwierciedlających zasady przejrzystości i uczciwości w nauce. Docelowo mają stać się międzynarodową normą i częścią akademickiej kultury wydawniczej.
Linki do materiałów COPE:
https://publicationethics.org/resources
http://publicationethics.org/files/Code_of_conduct_for_journal_editors_M...
 
Zasady podstawowe
[źródło: COPE, https://publicationethics.org/core-practices [dostęp: 4.10.2018]
 
1. Procedura rozpatrywania skarg, zarzutów i uwag dotyczących opublikowanych artykułów – WWSB na stronie internetowej czasopisma zamieszcza procedurę rozpatrywania skarg, zarzutów i uwag związanych z opublikowanymi artykułami. Przyjmuje się zasadę, że decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu artykułu przesłanego do czasopisma podejmuje wyłącznie i samodzielnie redaktor naczelny czasopisma. Podczas selekcji artykułów redaktor naczelny kieruje się polityką redakcji czasopisma oraz wartością naukową artykułu, z uwzględnieniem przepisów prawnych dotyczących zniesławienia, naruszenia praw autorskich i plagiatu. Opublikowane artykuły pozostają, co do zasady, niezmienne i są archiwizowane w WWSB oraz w Bibliotece Narodowej w Warszawie. Wyjątkiem są rzadkie przypadki wycofania lub usunięcia opublikowanego artykułu z czasopisma, co również jest odnotowywane w archiwach.
 
2. Autorstwo i współautorstwo artykułu – WWSB stosuje zasady pozwalające jednoznacznie określić autorstwo lub współautorstwo opublikowanego artykułu naukowego oraz sposób rozpatrywania sporów na tym tle. Autorstwo artykułu przypisuje się tym osobom, które wniosły znaczący wkład w koncepcję, realizację oraz interpretację opisanych badań. Przeniesienie praw autorskich do każdego artykułu reguluje umowa wydawnicza między autorem a Wyższą Szkołą Bankową w Poznaniu. Wzór umowy znajduje się na stronie internetowej WWSB. Umowa dotyczy przeniesienia lub licencji praw autorskich do Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu – w zależności od rodzaju publikacji. Autor artykułu naukowego zachowuje prawo do używania i udostępniania opublikowanego artykułu. Jeżeli autor dowie się o plagiacie, oszustwie lub naruszeniu jego praw autorskich, to niezwłocznie powinien o tym powiadomić wydawcę.
 
3. Rejestr skarg i wniosków – w WWSB prowadzi się rejestr skarg i wniosków dotyczących wypełniania obowiązków wydawniczych przez wydawcę, pracowników WWSB, redaktorów naczelnych. Skargę lub wniosek można złozyć w WWSB korzyystając z formularza.
 
3.1. Obowiązki wydawcy
Wydawca pełni szczególnie ważną funkcję w procesie komunikacji naukowej. Jest przede wszystkim inwestorem i promotorem działalności wydawniczej o charakterze naukowym, ze swej istoty niedochodowej. Zadaniem wydawcy jest także stworzenie warunków do stosowania najlepszych praktyk w swoich publikacjach. Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu przyjmuje zalecane ustawą z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. poz. 1668) zasady i procedury edytorstwa naukowego. Ich celem jest wsparcie redaktorów naczelnych, recenzentów i autorów w etycznym wypełnianiu obowiązków zawodowych.
Do obowiązków wydawcy należy:
– dbałość o zachowanie niezależności redakcyjnej,
– prowadzenie i archiwizacja odpowiedniej dokumentacji wydawniczej,
– wdrażanie najlepszych praktyk branżowych,
– zapewnienie redaktorom naczelnym i pracownikom WWSB wsparcia technicznego, organizacyjnego i prawnego,
– kształcenie i dokształcanie pracowników naukowych w zakresie zasad edytorstwa naukowego i etyki wydawniczej.
 
3.2. Obowiązki redaktora naczelnego czasopisma
Redaktora naczelnego czasopisma naukowego wydawanego przez WWSB powołuje i odwołuje rektor Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, po zasięgnięciu opinii Komitetu Wydawniczego.
Do obowiązków redaktora naczelnego należy:
– kwalifikowanie nadesłanych artykułów do opublikowania na własną i wyłączną odpowiedzialność (ocena wewnętrzna) – sprawdzenie tekstu za pomocą narzędzia antyplagiatowego,
– zapewnienie bezstronności, terminowości i anonimowości procesu recenzowania artykułów przez co najmniej dwóch zewnętrznych i niezależnych recenzentów oraz zebranie opinii ekspertów w przypadku wątpliwości. Recenzowanie artykułów może być powierzane wyłącznie osobom o odpowiednich kompetencjach, minimum ze stopniem naukowym doktora,
– zgromadzenie, analiza i ocena informacji o występowaniu/niewystępowaniu konfliktu interesów – wszyscy autorzy składają w tym celu odpowiednie oświadczenie, którego treść jest dostępna na stronie internetowej WWSB,
– uczciwe postępowanie w trakcie kwalifikowania artykułów do opublikowania (zasada fair play) – podstawowym kryterium wyboru artykułów do publikacji powinna być wartość naukowa tekstu. W procesie recenzji redaktor naczelny wykorzystuje elektroniczny, standardowy, zapewniający anonimowość formularz recenzji, identyczny dla wszystkich autorów. W porozumieniu z wydawcą i redakcją czasopisma tworzy przejrzysty mechanizm odwoławczy od wydanych przez siebie decyzji redakcyjnych. Redaktor naczelny stosuje także zasadę niedyskryminacji autorów ze względu na płeć, rasę, orientację seksualną, przekonania religijne, pochodzenie etniczne, obywatelstwo, zaangażowanie polityczne itp.
– indeksowanie czasopisma w znaczących bazach bibliograficznych – redaktor naczelny dba o zwiększenie zasięgu krajowego i międzynarodowego czasopisma, ale nie może podejmować żadnych działań mających na celu podniesienie punktacji czasopisma w różnych rankingach, np. przez podawanie nieprawdziwych danych w ankietach oceny czasopisma czy manipulowanie cytowaniami,
– zachowanie poufności – redaktor naczelny chroni poufność wszystkich materiałów przesłanych do czasopisma, a w szczególności tożsamość recenzentów i treść korespondencji z nimi. Informacje uzyskane z nadesłanych do publikacji artykułów oraz w trakcie procesu recenzji nie mogą być wykorzystane w badaniach własnych redaktora bez pisemnej zgody autora. Informacje te nie mogą też służyć osobistej korzyści redaktora lub innych osób z nim związanych,
– pozyskanie pisemnych deklaracji o niewystępowaniu konfliktu interesów od stron postępowania recenzyjnego oraz gromadzenie pisemnych informacji o potencjalnym konflikcie interesu w trakcie całego procesu wydawniczego. Redaktor naczelny nie może brać udziału w podejmowaniu decyzji dotyczących artykułu, którego jest autorem lub współautorem, napisanego przez członków rodziny lub współpracowników. W takim przypadku musi złożyć oświadczenie na piśmie, że nie brał żadnego udziału w kwalifikowaniu artykułu do druku.
– nadzór redaktorski po opublikowaniu artykułów – redaktor naczelny śledzi i gromadzi opinie czytelników zarówno o poziomie merytorycznym, jak i etyce publikacyjnej autorów oraz tworzy jasne procedury postępowania w razie ujawnienia zachowań niezgodnych z prawem lub nieetycznych. Procedury dostępne są na stronie internetowej wydawcy.
 
3.3. Obowiązki recenzenta
Właściwie wykonana recenzja wydawnicza uznawana jest powszechnie za jeden z niezbędnych elementów poprawności komunikacji naukowej. Recenzentami mogą być wyłącznie kompetentni pracownicy naukowi, posiadający dużą i formalnie udokumentowaną wiedzę w danej dziedzinie (minimum stopnień doktora).
Do obowiązków recenzenta należy:
– współudział w terminowym kwalifikowaniu nadesłanych artykułów do opublikowania (ocena zewnętrzna) – formalna recenzja pomaga redaktorowi naczelnemu podjąć właściwą decyzję kwalifikacyjną, a autorowi może ułatwić poprawę artykułu. Recenzent nie powinien przyjmować do recenzji artykułów, których nie jest w stanie zrecenzować rzetelnie i terminowo. Formularz recenzji zamieszczony jest na stronie internetowej WWSB,
– zachowanie poufności – artykuły przekazane do recenzji recenzent traktuje jako dokumenty poufne, nie przekazuje nikomu informacji o treści recenzji poza redaktorem naczelnym i pracownikami WWSB wskazanymi przez wydawcę. Nieopublikowane treści nie mogą być wykorzystywane przez recenzenta bez pisemnej zgody autora. Recenzent i osoby trzecie z nim związane nie mogą wykorzystywać udostępnionych treści w badaniach własnych bez pisemnej zgody autora. Informacje te nie mogą też służyć osobistej korzyści recenzenta lub innych osób z nim związanych,
– zachowanie szczególnej uważności i staranności w kwestiach etycznych – recenzent powinien zwrócić uwagę na potencjalne problemy etyczne w artykule i, o ile występują, poinformować o nich redaktora naczelnego i rektora Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu (plagiat, autoplagiat, brak cytowań, niepoprawność cytowań itp.),
– zachowanie obiektywizmu i brak konfliktu interesów – recenzje należy sporządzać w sposób obiektywny, bez osobistych uprzedzeń, z zachowaniem odpowiedniego stylu i form grzecznościowych. Niewłaściwe jest krytykowanie autora zamiast recenzowanego tekstu. Krytyczne sformułowania należy wyrażać jasno i zawsze poprzeć konkretnymi argumentami. Co do zasady recenzji poddawana jest treść zastana, a nie to, czego w niej nie ma. Recenzję należy zakończyć jednoznacznym stwierdzeniem o dopuszczeniu, warunkowym dopuszczeniu artykułu do publikacji lub jego odrzuceniu. O wystąpieniu bądź możliwości wystąpienia konfliktu interesów recenzent każdorazowo informuje redaktora naczelnego na piśmie.
 
3.4. Obowiązki autora
Do obowiązków autora należy:
– przestrzeganie obowiązujących standardów wydawniczych – autor oryginalnego artykułu badawczego powinien przedstawić dokładny opis wykonanej pracy (materiał badawczy i metoda badawcza) oraz obiektywną dyskusję o znaczeniu badań. Dane źródłowe należy umieścić bezpośrednio w artykule. Artykuł powinien zawierać wszystkie informacje niezbędne do powtórzenia badań. Zamieszczanie nieprawdziwych lub niedokładnych informacji jest niedopuszczalne i nieetyczne,
– przechowywanie danych źródłowych przez czas określony w umowie wydawniczej  i umożliwienie dostępu do nich na wniosek wydawcy, redaktora naczelnego i recenzenta,
– przedłożenie do opublikowania własnego tekstu oryginalnego (nigdzie wcześniej niepublikowanego) i wskazanie źródeł przez odpowiednie zacytowanie i/lub przypis bibliograficzny (zgodnie z wymogami edytorskimi dla autorów). Niedopuszczalną prawem i najbardziej nieetyczną formą zachowania autora jest popełnienie plagiatu (równie naganne jest autoplagiatowanie własnych prac; przekłady na języki obce nie są, co do zasady, autoplagiatami),
– troska o oryginalność i jakość ilustracji oraz podanie źródeł ich pochodzenia,
– identyfikacja w artykule nietypowych rozwiązań badawczych stanowiących zagrożenie dla ludzi lub zwierząt oraz dołączenie wymaganej prawem dokumentacji,
– zachowanie poufności postępowania we wskazanych przez wydawcę sprawach wydawniczych,
– jednoznaczne i zgodne z faktami wskazanie udziału w powstaniu artykułu (autorstwo, współautorstwo, inny udział), co znajduje potwierdzenie w umowie wydawniczej i opublikowanym artykule,
– przedłożenie oświadczenia o niewystępowaniu konfliktu interesów (źródła wsparcia finansowego na prowadzenie badań i/lub przygotowanie artykułu, pomoc w gromadzeniu, analizie i interpretacji danych w trakcie pisania artykułu),
– powiadomienie o istotnych błędach w opublikowanym artykule i współpraca z wydawcą w celu ich eliminacji.
 
4. Konflikty interesów/wzajemne interesy – WWSB definiuje pojęcie konfliktu interesów następująco: konflikt interesów występuje, gdy strona procesu wydawniczego (autor, recenzent lub redaktor) ma powiązania: osobiste i/lub finansowe, i/lub inne (np. uprzedzenia), mogące niewłaściwie wpływać na jej postępowanie w procesie wydawniczym (przedłożenie manuskryptu, recenzowanie, decyzje redakcyjne, komunikacja między autorami, recenzentami i redaktorami). WWSB wskazuje procedurę postępowania w przypadku konfliktu interesów/wzajemne interesy autorów, recenzentów, redaktorów, czasopism i wydawców – zarówno przed, jak i po publikacji. Wszyscy uczestnicy procesu wydawniczego muszą ujawnić wszystkie powiązania, które mogłyby stwarzać konflikt interesów.
 
5. Dane – WWSB publikuje artykuły zawierające źródła danych, zgodnie z wymogami edytorskimi dla autorów.
 
6. Nadzór etyczny – WWSB wymaga niezbędnych zgód na publikację, w tym: w zakresie prowadzenia badań z wykorzystaniem ludzi i zwierząt oraz zgodnego z obowiązującym prawem postępowania z danymi poufnymi.
 
7. Własność intelektualna – WWSB ma jasno opisane i upublicznione zasady dotyczące własności intelektualnej, w tym wzory umów z autorami, redaktorami i recenzentami. Koszty związane z publikacją są znane wszystkim uczestnikom procesu wydawniczego w zakresie ich działań. W polityce wydawniczej przyjmuje się zasadę wydawania wyłącznie tekstów nowych, nigdzie dotąd niepublikowanych. Autor ma obowiązek zaświadczyć, że jego artykuł jest w pełni oryginalny, a jeżeli wykorzystał prace i/lub część prac innych osób, to ujawnia to w przypisach bibliograficznych, a cytaty opatruje cudzysłowem i podaje ich źródło w przypisach. Autor nie powinien publikować artykułu opisującego ten sam problem badawczy w więcej niż jednym czasopiśmie (innej publikacji). WWSB nie zalicza do uprzedniej publikacji: pracy dyplomowej, pracy magisterskiej, pracy doktorskiej, pracy habilitacyjnej, abstraktu oraz preprintu elektronicznego.
 
8. Zarządzanie czasopismami – WWSB jest oficyną wydawniczą działającą od 1994 r. Dysponuje własną infrastrukturą oraz doświadczoną kadrą pracowniczą. Działa zgodnie z jasnym modelem biznesowym, według zasady sprawnego prowadzenia niezależnych czasopism oraz publikowania książek naukowych.
 
9. Procedura recenzowania – WWSB przyjęło model double-blind review. Proces recenzowania jest przejrzyście opisany na stronie internetowej WWSB. Pracownicy WWSB biorą systematycznie udział w szkoleniach z zakresu rozwoju czasopism naukowych.
 
10. Dyskusje i poprawki po publikacji – WWSB przyjmuje listy od czytelników i stosuje zasadę poprawiania błędów merytorycznych bezpośrednio w wersji elektronicznej czasopisma oraz w postaci erraty w wersji papierowej. Po stwierdzeniu istotnego błędu w opublikowanym artykule autor jest zobowiązany do niezwłocznego poinformowania o tym redaktora naczelnego lub wydawcy czasopisma i podjęcia współpracy w celu skorygowania treści.

Wydawca
Wydawnictwo Uniwersytetu WSB Merito
ul. Powstańców Wielkopolskich 5
61-895 Poznań
e-mail: wydawnictwo@wsb.poznan.pl
Uczelnia
Uniwersytet WSB Merito / WSB Merito University
ul. Powstańców Wielkopolskich 5
61-895 Poznań
tel.: 61 655 33 33, fax 61 655 32 27
O platformie:
Copyright 2022 by Uniwersytet WSB Merito / WSB Merito University
OJS Support and Customization by LIBCOM
Platform & Workfow by OJS/PKP