Dziedzictwo kulturowe czy droga do autonomii? Studia komparatystyczne w obszarze lingwistyki, nauk prawnych i socjologii nad etnolektem śląskim i katalońskim.

Marta Banaś; Daria Socha; Emilia Krawczyk

doi:10.58683/dnswsb.2030

Data publikacji : 2025-04-01

Tom 106 Nr 3 (2024)

Dziedzictwo kulturowe czy droga do autonomii? Studia komparatystyczne w obszarze lingwistyki, nauk prawnych i socjologii nad etnolektem śląskim i katalońskim.

Marta Banaś

https://orcid.org/0009-0006-8697-0690

Daria Socha

https://orcid.org/0009-0001-2569-0306

Emilia Krawczyk

https://orcid.org/0009-0005-1234-2926

DOI: https://doi.org/10.58683/dnswsb.2030

Abstrakt

Celem artykułu jest porównanie etnolektów śląskiego i katalońskiego, a zarazem próba znalezienia odpowiedzi na pytanie czy promowanie etnolektu jest drogą do autonomii regionów czy wyłącznie troską o zachowanie dobra kulturowego. Badania przeprowadzone zostały w trzech obszarach: analizy ochrony prawnej przyznanej etnolektom w Polsce i Hiszpanii, analizy językowej, w ramach której zbadano podobieństwa wspomnianych etnolektów do języków oficjalnych krajów oraz analizy socjologicznej przeprowadzonej w oparciu o kwestionariusz ankiety i kwestionariusz wywiadu. Rozważania stanowią głos w dyskusji na temat ochrony prawnej jaka powinna zostać przyznana śląskiemu.

Słowa kluczowe:

etnolekt, śląszczyzna, język regionalny, kataloński

Inne teksty tego samego autora

Marta Banaś, Przekład literacki jako przekład specjalistyczny: analiza kontrastywna polskiego tłumaczenia neologizmów w powieści Diuna Franka Herberta , Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu: Tom 106 Nr 3 (2024): Specialized Languages: Research, Teaching, and Translation

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Banaś, M., Socha, D., & Krawczyk, E. (2025). Dziedzictwo kulturowe czy droga do autonomii? Studia komparatystyczne w obszarze lingwistyki, nauk prawnych i socjologii nad etnolektem śląskim i katalońskim. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej W Poznaniu, 106(3). https://doi.org/10.58683/dnswsb.2030

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Bibliografia

Biernat, A. (2013). Godomy po ślonsku? Sprawdziliśmy, czy w magistratach znają śląską godkę. Dziennik Zachodni. https://dziennikzachodni.pl/godomy-po-slonsku-sprawdzilismy¬-czy-w-magistratach-znaja-slaska-godke/ar/794960

Bokszański, Z. (2008). Tożsamości zbiorowe. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bonclok. (2024, 12 października). Słowniczek wyrazów śląskich: flinta. Bonclok. https://bon¬clok.pl/slowniczek-wyrazow-slaskich/flinta.html

Diccionari.cat. (2024, 13 października). Diccionari.cat: escopeta. https://www.diccionari.cat/

Diccionario de la lengua Española. (2024a, 13 października). Diccionario de la lengua Española: zorro. https://dle.rae.es/

Diccionario de la lengua Española. (2024b, 13 października). Diccionario de la lengua Española: decir. https://dle.rae.es/

Dobosz, M. (2020). Tożsamość regionalna i kulturowa współczesnej młodzieży — refleksje wokół roli edukacji regionalnej we współczesnym świecie. Kultura i Wychowanie, 2/18, 86–96. https://doi.org/10.25312/2083-2923.18/2020_06md

Encyklopedia Interia. (2024, 13 października). Zorro, właściwie Don Diego de la Vega. Ency¬klopedia Interia. https://encyklopedia.interia.pl/slownik-bohaterow-literackich/news¬-zorro-wlasciwie-don-diego-de-la-vega,nId,2265802

Euromosaic. (1996). The production and reproduction of the minority language groups in the European Union. European Commission, Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities.

Europejska karta języków regionalnych lub mniejszościowych sporządzona w Strasburgu dnia 5 listopada 1992 r. (1992). Dz.U. 2009 r. nr 137, poz. 1121.

Giddens, A. (2008). Socjologia (1. wyd.). Wydawnictwo Naukowe PWN.

Internetowy słownik łowiecki. (2024, 13 października). Internetowy słownik łowiecki: liszka. https://slowniklowiecki.pl/

Kaczmarek, U. (1997). Tożsamość regionalna mieszkańców Zaolzia. Studia Etnolo¬giczne i Antropologiczne, 1, 16–27. https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Studia_ Etnologiczne_i_Antropologiczne/Studia_Etnologiczne_i_Antropologiczne-r1997-t1/ Studia_Etnologiczne_i_Antropologiczne-r1997-t1-s16-27/Studia_Etnologiczne_i_An¬tropologiczne-r1997-t1-s16-27.pdf

Kijonka, J. (2017). Górnoślązacy. Tożsamość regionalna i etniczna ponad granicami. Człowiek i Społeczeństwo, 44, 111–131. https://rebus.us.edu.pl/bitstream/20.500.12128/22906/1/Ki¬jonka_Gornoslazacy_Tozsamosc.pdf

Kołatka, K. (2020). Tożsamość regionalna mieszkańców Krajny. Studium językowo-kulturowe. Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.

Konstytucja Hiszpanii z dnia 29 grudnia 1978 r. (1978). BOE-A-1978-31229.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (1997). Dz.U. z 1997 r. nr 78, poz. 483.

Konwencja w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego uchwalona przez UNESCOw 2003 r. (2003). Dz.U. z 2011 r. nr 172, poz. 1018.

Kurcz, I. (2005). Psychologia języka i komunikacji (2. wyd.). Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.

Lalak, D., & Pilch, T. (red.). (1999). Elementarne pojęcia pedagogiki społecznej i pracy socjalnej. Wydawnictwo Akademickie Żak.

Rada Ślōnskigo Jynzyka. (2024, 13 października). Rada Ślōnskigo Jynzyka. https://radaslon¬skigojynzyka.org/

Oświadczenie ratyfikacyjne Europejskiej karty języków regionalnych lub mniejszościo¬wych sporządzone w Strasburgu 5 listopada 1992 r. (1992). BOE-A-2001-17500.

Saint-Exupéry, A. de. (1990). El petit príncep (tłum. Anna i Enric Casassas). Salamandra.

Saint-Exupéry, A. de. (2008). El principito (tłum. Bonifacio del Carril). Salamandra.

Saint-Exupéry, A. de. (2002). Mały Książę (tłum. Jan Szwykowski). Deagostini.

Saint-Exupéry, A. de. (2022). Mały Princ (tłum. G. Kulik). Media Rodzina.

SileSłownik. (2024a, 13 października). SileSłownik: kamrat. https://silling.org/slownik/ Przodni%C5%8F_str%C5%8Dna

SileSłownik. (2024b, 13 października). SileSłownik: princ. https://silling.org/slownik/ Przodni%C5%8F_str%C5%8Dna

Słownik języka polskiego PWN. (2024, 10 października). Słownik języka polskiego PWN: flinta. https://sjp.pwn.pl/

Słowniczek śląsko-polski. (2024, 13 października). Słowniczek śląsko-polski: F. Śląskie Prze¬boje. https://www.slaskieprzeboje.pl/slowniczek-slasko-polski/F

Słownik ślonski. (2024, 13 października). Słownik ślonski: giwera. Gryfnie. https://gryfnie. com/slownik/giwera/

Starosta, P. (1999), Tożsamość regionalna w perspektywie socjologicznej. W: A. Matczak (red.), Badania nad tożsamością regionalną (s. 40–54). KODRTK.

Ustawa organiczna 6/2006 z dnia 19 lipca 2006 r. w sprawie reformy Statutu Autonomii Katalonii. (2006). BOE-A-2006-13087.

Ustawa o normalizacji językowej z 11 maja 1983 r. (1983). BOE-A-1983-13658.

Ustawa o polityce językowej dnia 7 stycznia 1998 r. (1998). BOE-A-1998-2989.

Ustawa z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym. (2005). Dz.U. z 2005 r. nr 17, poz. 141.

Wikisłownik. (2024, 13 października). Wikisłownik: flinta. https://pl.wiktionary.org