Dziedzictwo kulturowe czy droga do autonomii? Studia komparatystyczne w obszarze lingwistyki, nauk prawnych i socjologii nad etnolektem śląskim i katalońskim.

Marta Banaś; Daria Socha; Emilia Krawczyk

doi:10.58683/dnswsb.2030

Published : 2025-04-01

Vol. 106 No. 3 (2024)

Cultural heritage or a path to autonomy? Comparative studies in linguistics, legal sciences and sociology on the Silesian and Catalan ethnolect.

Marta Banaś

https://orcid.org/0009-0006-8697-0690

Daria Socha

https://orcid.org/0009-0001-2569-0306

Emilia Krawczyk

https://orcid.org/0009-0005-1234-2926

DOI: https://doi.org/10.58683/dnswsb.2030

Abstract

The aim of this article is to compare the Silesian and Catalan ethnolect and, at the same time, to try to find an answer to the question of whether the promotion of ethnolect is a path to regional autonomy or merely a concern for the preservation of cultural property. The research was carried out in three areas: an analysis of the legal protection granted to ethnolects in Poland and Spain, a linguistic analysis which examined the similarities of these ethnolects to the official languages of the countries, and a sociological analysis based on a questionnaire survey and an interview questionnaire. The considerations are a voice in the discussion on the legal protection that should be granted to Silesian.

Keywords:

ethnolect, Silesian, Catalan, regional language

Most read articles by the same author(s)

Marta Banaś, Literary translation as specialist translation: a contrastive analysis of the Polish translation of neologisms in Frank Herbert's novel Dune , Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu: Vol. 106 No. 3 (2024): Specialized Languages: Research, Teaching, and Translation

Details

References

Statistics

Authors

Download files

pdf (Język Polski)

Citation rules

Banaś, M., Socha, D., & Krawczyk, E. (2025). Cultural heritage or a path to autonomy? Comparative studies in linguistics, legal sciences and sociology on the Silesian and Catalan ethnolect. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej W Poznaniu, 106(3). https://doi.org/10.58683/dnswsb.2030

Altmetric indicators

Cited by / Share

References

Biernat, A. (2013). Godomy po ślonsku? Sprawdziliśmy, czy w magistratach znają śląską godkę. Dziennik Zachodni. https://dziennikzachodni.pl/godomy-po-slonsku-sprawdzilismy¬-czy-w-magistratach-znaja-slaska-godke/ar/794960

Bokszański, Z. (2008). Tożsamości zbiorowe. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bonclok. (2024, 12 października). Słowniczek wyrazów śląskich: flinta. Bonclok. https://bon¬clok.pl/slowniczek-wyrazow-slaskich/flinta.html

Diccionari.cat. (2024, 13 października). Diccionari.cat: escopeta. https://www.diccionari.cat/

Diccionario de la lengua Española. (2024a, 13 października). Diccionario de la lengua Española: zorro. https://dle.rae.es/

Diccionario de la lengua Española. (2024b, 13 października). Diccionario de la lengua Española: decir. https://dle.rae.es/

Dobosz, M. (2020). Tożsamość regionalna i kulturowa współczesnej młodzieży — refleksje wokół roli edukacji regionalnej we współczesnym świecie. Kultura i Wychowanie, 2/18, 86–96. https://doi.org/10.25312/2083-2923.18/2020_06md

Encyklopedia Interia. (2024, 13 października). Zorro, właściwie Don Diego de la Vega. Ency¬klopedia Interia. https://encyklopedia.interia.pl/slownik-bohaterow-literackich/news¬-zorro-wlasciwie-don-diego-de-la-vega,nId,2265802

Euromosaic. (1996). The production and reproduction of the minority language groups in the European Union. European Commission, Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities.

Europejska karta języków regionalnych lub mniejszościowych sporządzona w Strasburgu dnia 5 listopada 1992 r. (1992). Dz.U. 2009 r. nr 137, poz. 1121.

Giddens, A. (2008). Socjologia (1. wyd.). Wydawnictwo Naukowe PWN.

Internetowy słownik łowiecki. (2024, 13 października). Internetowy słownik łowiecki: liszka. https://slowniklowiecki.pl/

Kaczmarek, U. (1997). Tożsamość regionalna mieszkańców Zaolzia. Studia Etnolo¬giczne i Antropologiczne, 1, 16–27. https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Studia_ Etnologiczne_i_Antropologiczne/Studia_Etnologiczne_i_Antropologiczne-r1997-t1/ Studia_Etnologiczne_i_Antropologiczne-r1997-t1-s16-27/Studia_Etnologiczne_i_An¬tropologiczne-r1997-t1-s16-27.pdf

Kijonka, J. (2017). Górnoślązacy. Tożsamość regionalna i etniczna ponad granicami. Człowiek i Społeczeństwo, 44, 111–131. https://rebus.us.edu.pl/bitstream/20.500.12128/22906/1/Ki¬jonka_Gornoslazacy_Tozsamosc.pdf

Kołatka, K. (2020). Tożsamość regionalna mieszkańców Krajny. Studium językowo-kulturowe. Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.

Konstytucja Hiszpanii z dnia 29 grudnia 1978 r. (1978). BOE-A-1978-31229.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (1997). Dz.U. z 1997 r. nr 78, poz. 483.

Konwencja w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego uchwalona przez UNESCOw 2003 r. (2003). Dz.U. z 2011 r. nr 172, poz. 1018.

Kurcz, I. (2005). Psychologia języka i komunikacji (2. wyd.). Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.

Lalak, D., & Pilch, T. (red.). (1999). Elementarne pojęcia pedagogiki społecznej i pracy socjalnej. Wydawnictwo Akademickie Żak.

Rada Ślōnskigo Jynzyka. (2024, 13 października). Rada Ślōnskigo Jynzyka. https://radaslon¬skigojynzyka.org/

Oświadczenie ratyfikacyjne Europejskiej karty języków regionalnych lub mniejszościo¬wych sporządzone w Strasburgu 5 listopada 1992 r. (1992). BOE-A-2001-17500.

Saint-Exupéry, A. de. (1990). El petit príncep (tłum. Anna i Enric Casassas). Salamandra.

Saint-Exupéry, A. de. (2008). El principito (tłum. Bonifacio del Carril). Salamandra.

Saint-Exupéry, A. de. (2002). Mały Książę (tłum. Jan Szwykowski). Deagostini.

Saint-Exupéry, A. de. (2022). Mały Princ (tłum. G. Kulik). Media Rodzina.

SileSłownik. (2024a, 13 października). SileSłownik: kamrat. https://silling.org/slownik/ Przodni%C5%8F_str%C5%8Dna

SileSłownik. (2024b, 13 października). SileSłownik: princ. https://silling.org/slownik/ Przodni%C5%8F_str%C5%8Dna

Słownik języka polskiego PWN. (2024, 10 października). Słownik języka polskiego PWN: flinta. https://sjp.pwn.pl/

Słowniczek śląsko-polski. (2024, 13 października). Słowniczek śląsko-polski: F. Śląskie Prze¬boje. https://www.slaskieprzeboje.pl/slowniczek-slasko-polski/F

Słownik ślonski. (2024, 13 października). Słownik ślonski: giwera. Gryfnie. https://gryfnie. com/slownik/giwera/

Starosta, P. (1999), Tożsamość regionalna w perspektywie socjologicznej. W: A. Matczak (red.), Badania nad tożsamością regionalną (s. 40–54). KODRTK.

Ustawa organiczna 6/2006 z dnia 19 lipca 2006 r. w sprawie reformy Statutu Autonomii Katalonii. (2006). BOE-A-2006-13087.

Ustawa o normalizacji językowej z 11 maja 1983 r. (1983). BOE-A-1983-13658.

Ustawa o polityce językowej dnia 7 stycznia 1998 r. (1998). BOE-A-1998-2989.

Ustawa z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym. (2005). Dz.U. z 2005 r. nr 17, poz. 141.

Wikisłownik. (2024, 13 października). Wikisłownik: flinta. https://pl.wiktionary.org