"Determinanty infrastruktury podstawowej opieki zdrowotnej w miastach powiatowych województwa śląskiego wobec pandemii SARS-CoV-2"

Gracjan Chrobak

doi:10.58683/dnswsb.1951

Published : 2024-05-15

Vol. 103 No. 4 (2023)

"Determinants of the primary health care infrastructure in district cities of the Silesian Voivodeship under the SARS-CoV-2 pandemic"

Gracjan Chrobak

https://orcid.org/0000-0002-8595-4852

DOI: https://doi.org/10.58683/dnswsb.1951

Abstract

Local government units, especially urban municipalities, make a significant contribution to ensuring health protection to their inhabitants. This became particularly visible when family medicine practitioners used to help to prevent and treat the coronavirus. This paper sets out to explore density of the primary health care facilities, by means of ranking them, in 19 towns of the Silesian Voivodeship (so-called objects), in the shadow of the SARS-CoV-2 pandemic. The study was conducted in two periods: in 2020 (COVID-19 identification phase) and 2022 (COVID-19 adaptation stage). Within the framework of data comparative analysis, the standardized sums method was used, based upon normalization techniques like stimulants and destimulants standardization, quotients transformations and unitarization, associated by a Hellwig's taxonomic measure of development. Following the research hypotheses presented in the publication- H1: the network of medical centres (PYP) (variable Y) at the turn of 2020 to 2022 is influenced by three factors (X_i components): the number of nursery schools per 1 km²(PRP), the amount of flats completed per 1 km² (NMP) and the length of the gas grid in kms per 1 thousand inhabitants (ŚGM); H2: there are no significant differences between the Y and X_i components over the time horizon given; H3: a relatively high accuracy of individual tools for positioning the primary health care supply in Upper Silesia in 2020 and 2022 is confirmed, pointing at three dominant district cities in 2022 (abbreviated by SWI, KCE and CHO). Summing up the results of the city rankings, economic situation of the medical infrastructure improved mainly in two cases (object with the SSN code) (increase by +2 positions). In two of them, their position worsened the most (municipal units with the MYS and TCH abbreviations) (decrease by -2 places).

Keywords:

multidimensional comparative analysis, object ranking, pandemic, primary health care, local government units, Śląskie province

Most read articles by the same author(s)

Details

References

Statistics

Authors

Download files

pdf (Język Polski)

Citation rules

Chrobak, G. (2024). "Determinants of the primary health care infrastructure in district cities of the Silesian Voivodeship under the SARS-CoV-2 pandemic". Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej W Poznaniu, 103(4). https://doi.org/10.58683/dnswsb.1951

Altmetric indicators

Cited by / Share

References

Aczel, A.D. (2000). Statystyka w zarządzaniu. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bąk, A. (2016). Porządkowanie liniowe obiektów metodą Hellwiga i TOPSIS — analiza porównawcza. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Taksonomia, 26(426), 23 i 26. https://doi.org/10.15611/pn.2016.426.02

Dmitruk, J., & Gawinecki, J. (2017). Metody wielowymiarowej analizy porównawczej — budowa i zastosowanie. Biuletyn WAT, LXVI(4), 107.

Gawinecki, J.A., Gawinecka, A., Kowalski, L. i in. (2008). Ekonometria w zadaniach. Wyższa Szkoła Handlu i Prawa im. R. Łazarskiego.

Jóźwiak, J., & Podgórski, J. (2006). Statystyka od podstaw. PWE.

Kowalewski, G. (2006). Metody klasyfikacji i porządkowania. W: A. Stanimir (red.), Analiza danych marketingowych. Problemy, metody, przykłady (s. 101–102, 119–121, 124–125). Wyd. AE we Wrocławiu.

KRP. (1997). Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Dz. U. 1997, nr 78, poz. 483 z późn. zm.

Ostasiewicz, S., Rusnak, Z., & Siedlecka, U. (2006). Statystyka. Elementy teorii i zadania. Wydawnictwo AE we Wrocławiu.

Perło, D. (2014). Modelowanie zrównoważonego rozwoju regionów. Wydawnictwo Uniwersyteckie Trans Humana.

Pociecha, J. (2008). Rozwój metod taksonomicznych i ich zastosowań w badaniach społeczno-ekonomicznych. Główny Urząd Statystyczny. https://stat.gov.pl

Rocznik Statystyczny Województwa Śląskiego. (2020, 30 grudnia). Urząd Statystyczny w Katowicach. https://katowice.stat.gov.pl/publikacje-i-foldery/roczniki-statystyczne/rocznik-statystyczny-wojewodztwa-slaskiego-2020,4,20.html

Rocznik Statystyczny Województwa Śląskiego. (2022, 30 grudnia). Urząd Statystyczny w Katowicach. https://katowice.stat.gov.pl/publikacje-i-foldery/roczniki-statystyczne/rocznik-statystyczny-wojewodztwa-slaskiego-2022,4,22.html

Serwis MZ i NFZ. (2024, 5 lutego). Serwis Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia. https://pacjent.gov.pl/system-opieki-zdrowotnej

Sobczyk, M. (1994). Statystyka. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Uopoz. (2021). Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 21 maja 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu Ustawy o podstawowej opiece zdrowotnej. Dz. U. 2021, poz. 1050.

Uosg. (2022). Obwieszczenie Marszałka Sejmu RP z dnia 4 listopada 2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu Ustawy o samorządzie gminnym. Dz. U. 2023, poz. 40.

Uoś. (2022). Obwieszczenie Marszałka Sejmu RP z dnia 24 listopada 2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu Ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Dz. U. 2022, poz. 2561.

Ustawa. (2006). Ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym. Dz. U. 2023, poz. 1541.

Walesiak, M. (2014). Przegląd formuł normalizacji wartości zmiennych oraz ich własności w statystycznej analizie wielowymiarowej. Przegląd Statystyczny, 61(2), 364–365, 367–368.