Podstawy prawne i organizacja samorządu powiatowego w Wielkopolsce i na Pomorzu (1919-1939)

Regina Pacanowska

Data publikacji : 2008-12-30

Tom 21 (2008)

Podstawy prawne i organizacja samorządu powiatowego w Wielkopolsce i na Pomorzu (1919-1939)

Regina Pacanowska

Abstrakt

W okresie II Rzeczypospolitej w Wielkopolsce i na Pomorzu, na obszarze byłego zaboru pruskiego, samorząd działał na trzech szczeblach podziału administracyjnego: w gminie, powiecie i województwie. Najbardziej charakterystycznym czynnikiem określającym tak organizacją, jak i zasadnicze kierunki działania władz samorządowych na tym obszarze był wpływ wprowadzonych w XIX w. rozwiązań pruskich. Do końca okresu międzywojennego samorząd powiatowy w Wielkopolsce i na Pomorzu działał na podstawie pruskich ordynacji powiatowych. W artykule przedstawiono: prawne podstawy organizacji i funkcjonowania samorządu powiatowego, rolę starosty powiatowego i formy współdziałania w związkach i stowarzyszeniach samorządowych. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe:

Powiat, Samorządność, Struktura organizacyjna

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Pacanowska, R. (2008). Podstawy prawne i organizacja samorządu powiatowego w Wielkopolsce i na Pomorzu (1919-1939). Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej W Poznaniu, 21(21). Pobrano z https://journals.wsb.poznan.pl/index.php/znwsb/article/view/1709

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Bibliografia

Adamczewski T., Komunalny Bank Kredytowy i życie gospodarcze Polski Zachodniej, "Gospodarka Zachodnia" 1938, nr 2.

Ajnenkiel A., Parlamentaryzm II Rzeczypospolitej, Warszawa 1975.

Andruszkiewicz R., O trwałość przewodnictwa w Wydziałach Powiatowych, "Samorząd" 1934, nr 48, s.723-725.

Brzeziński W., Dalbor W., Ustrój powiatowych związków samorządowych, Warszawa 1933.

Dalbor W., Odpowiedzialność dyscyplinarna członków zarządów komunalnych w byłej dzielnicy pruskiej wobec postanowień ustawy ustrojowej, "Samorząd" 1934, nr 7.

Dalbor W., Przejęcie czynności wójtostw przez gminy zbiorowe w Województwach Zachodnich i inne zmiany pruskich ustaw administracyjnych, "Samorząd" 1933, nr 19.

Dalbor W., Reforma samorządu, "Wiadomości Samorządowe" 1933, nr 6.

Dalbor W., Uzgodnienie wątpliwości prawnych z ustawy o z mianie ustroju samorządu, "Samorząd" 1932, nr 49.

Dalbor W., Zmiany w ustroju samorządu powiatowego w woj. poznańskim i pomorskim "Samorząd" 1933, nr 18.

Dodatek samorządowy starostów powiatowych i ich zastępców z funduszów powiatowych związków samorządowych, "Samorząd" 1934, nr 11, s. 169-170.

Fredyk S., Ustawowe uregulowanie stosunków służbowych i emerytalnych urzędników samorządowych w wojew. Zachodnich, "Samorząd" 1937, nr 5.

Frejlich J., Gospodarstwo samorządowe byłej dzielnicy pruskiej, Kraków 1924.

Gliszczyński S., O dodatki sejmikowe dla starostów, "Samorząd" 1923, nr 20-21.

Gliszczyński S., Rząd i Samorząd, "Samorząd" 1928, nr 25.

Grocholski S., Chwalewik E., Opieka społeczna - zbiór ustaw i rozporządzeń, Warszawa 1929.

Hemmerling Z., Ruch ludowy w Wielkopolsce 1919-1939, Warszawa 1971.

Izdebski H., Samorząd terytorialny w II Reczypospolitej, w: Samorząd terytorialny i rozwój lokalny, red. A. Piekara, Z. Niewiadomski, Warszawa 1996.

Izdebski H., Samorząd terytorialny w II Rzeczypospolitej, "Samorząd Terytorialny" 1991, nr 5, cz. II, s. 38-39.

Łuczak A., Samorząd terytorialny w programach i działalności stronnictw ludowych 1918-1939, Warszawa 1971.

Na marginesie ostatniego Sejmiku Wojewódzkiego w Poznaniu, "Samorząd" 1938, nr 51, s. 814-815.

Nowacka E., Spór o pojęcie samorządu terytorialnego w doktrynie prawnej okresu międzywojennego, "Samorząd Terytorialny" 1992, z. 4, s. 3-12.

Nowakowski S., Geografia gospodarcza Polski Zachodniej, t. 1, Poznań 1929.

Organizacja i zakres działania biura wydziału powiatowego, oprac. R. Grochowski, Warszawa 1932.

Pacanowska R., Samorząd powiatowy w Wielkopolsce 1919-1939. Poznań 2006.

Pacanowska R., Samorząd wojewódzki w zachodniej Polsce w latach 1919-1939 Samorząd Terytorialny" 2007, nr 5.

Pacanowska R., Wielkopolscy starostowie powiatowi w okresie II Rzeczypospolitej, "Kronika Wielkopolski 2006", nr 2 (118), s. 46-62.

Pacanowska R., Związek Powiatów Województwa Poznańskiego (1919-1939), "Kronika Wielkopolski" 2003, nr 1(105), s. 39-48.

Pikiel J., Pracownicy biur wydziałów powiatowych i ich kwalifikacje, "Kalendarz Samorządowy za rok 1927", Warszawa.

Pikiel J., Pracownicy biur Wydziałów Powiatowych w okresie 1921-1926 r., "Samorząd" 1926, nr 41, s. 839-841.

Powiat: z teorii, kompetencje, komentarz, red. J. Boć, Wrocław 2001.

Regulamin obrad ostrowskiego sejmiku powiatowego, uchwalony 9 lutego 1923 r., Archiwum Państwowe Kalisz, Wydział Powiatowy Ostrów, sygn. 10.

Regulamin obrad rady powiatowej, APP WP Gniezno, sygn. 50.

Salmonowicz S., Historia Pomorza, t. 4, cz. 1, Toruń 2000.

Sejm, senat a samorząd, "Samorząd" 1925, nr 11.

Swoboda H., Pierwsze piętnastolecie Polski Niepodległej, Warszawa 1933.

"Samorząd" 1926, nr 45, cz. 2, s. 922-923.

"Samorząd Terytorialny" 1929, z. 2, s. 283.

Wakar W., Zagadnienie samorządu w Rzeczypospolitej odzyskanej, Warszawa 1925.

Wielkopolskie dni drogowe, Konferencja naukowo-techniczna, Poznań 10-12 1X1962 r., s. 20.

Wiesiołowski J., Początki samorządności lokalnej, "Kronika Wielkopolski" 1992 , nr 2, s. 6-7.

Zaroski J., Najbliższe zadania samorządów ziemskich w dziale zdrowotności publicznej, w: Pamiętnik zjazdu przedstawicieli sejmików powiatowych w 1926 roku, Warszawa 1926.